De UNESCO Perskamer – Gerrit Thomas Rietveld
Parijs, Frankrijk
Typologie: Onderzoek, conservering en restauratie, digitale reconstructie
Periode: 2018-2022
Materiaaltechnisch onderzoek linoleum: Santje Pander
Digitale reconstructie Perskamer: Tijm Lanjouw (4D Research Lab, UvA) en Santje Pander
Onderzoek en behandeling linoleum tafels: Santje Pander
Bindmiddel en pigmentanalyses: Luc Megens, Saskia Smulders-de Jong, Suzan de Groot, Henk van Keulen (RCE)
Onderzoek in samenwerking en met medewerking van: Martine Eskes (Erven Rietveld), Eng Sengsavang, Petra van den Born (UNESCO) Marijke Griffioen, Willem Jonker, Jelmar de Bart (Forbo), Ron Kievits, Syliva van Schaik (RCE), Merel van Schrojenstein Lantman, Jessica Hensel, Rene Peschar (UvA), Tijm Lanjouw, Patricia Lulof, Jitte Waagen (4DRL UvA)
Opdrachtgever: Rijksdienst Voor het Cultureel Erfgoed en de Universiteit van Amsterdam
In 1958 werd de UNESCO Perskamer in Parijs geopend. Het interieurensemble, ontworpen door architect en meubelontwerper Gerrit Thomas Rietveld (1888-1964), was een nationaal geschenk van de Nederlandse overheid aan het UNESCO-hoofdkwartier in Parijs.
De basis van het interieur bestond uit linoleum, dat door de gehele ruimte op zowel de vloer als de tafels in een geometrisch patroon was toegepast. Dit creëerde structuur en eenheid in de grote, onregelmatige ruimte en resulteerde in een ensemble dat meer op een kunstwerk leek dan op een kantoor.
In de jaren ’80 werd het interieur bij UNESCO ontmanteld. De meubels uit de perskamer werden opgenomen in de collectie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Echter, de vaste afwerking van het interieur werd niet gered, waardoor het totaalensemble verloren ging. Ten behoeve van een mogelijke toekomstige reconstructie startte er vanaf 2017 een onderzoek bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed naar het interieur.
In 2018 begon ik met onderzoek naar de linoleumvloer van de UNESCO Perskamer. Het afstudeeronderzoek dat ik voor de master Conservation and Restoration aan de UvA deed, werd bekroond met de 4D Research Lab Award. Hierdoor kon ik in 2019, in samenwerking met het 4D Research Lab (UvA), een 3D-model maken van het perskamerinterieur, waarin de kleur en structuur van het linoleum gesimuleerd werden en verschillende reconstructieopties met elkaar vergeleken konden worden.
In 2020 deed ik onderzoek naar de waarde van de gebruikssporen in het perskamerinterieur. Deze houden de originele context van het ensemble voor het UNESCO hoofdkwartier zichtbaar. In 2022 behandelde ik de linoleumtafels, waarbij ik vervuiling verwijderde en gebruikssporen daterend uit de periode van gebruik bij UNESCO behield.
